Guitar – nhạc cụ dây được yêu thích nhất trên toàn thế giới, là người bạn đồng hành không thể thiếu của những người yêu âm nhạc. Âm thanh đa dạng, phong phú cùng khả năng biểu diễn linh hoạt khiến đàn Guitar trở thành lựa chọn hàng đầu cho đệm hát, hòa tấu và độc tấu trong nhiều thể loại nhạc khác nhau.
Trong bài viết này, hãy cùng VietVocal khám phá những điều thú vị về cây đàn Guitar, từ định nghĩa, phân loại cho đến nguồn gốc và lịch sử phát triển của nó.
Mục lục
Đàn Guitar là gì?
Đàn Guitar còn được biết đến với cái tên Tây Ban cầm, vốn có xuất xứ là một nhạc cụ cách đây hơn 5000 năm (loại Guitar cổ), sau này được người Tây Ban Nha mới cải tiến nó trở thành đàn Guitar ngày nay.
Đàn Guitar ngày nay có thiết kế 6 dây, tuy nhiên vẫn tồn tại các loại đàn Guitar có 4, 7, 8, 10 và 12 dây. Nó là một loại nhạc cụ có cả phím và dây, có ứng dụng rộng rãi trong các loại nhạc, có thể đệm hát, hòa tấu hoặc chơi độc tấu.
Các loại đàn Guitar phổ biến hiện nay
Có 4 loại đàn Guitar phổ biến hiện nay:
Classic Guitar – Guitar cổ điển
Classic Guitar thuộc dòng Acoustic Guitar. Có thể sử dụng dây nylon hoặc dây sắt khi chơi loại nhạc cụ này. Ban đầu Guitar cổ điển được sử dụng để chơi nhạc cổ điển Tây Ban Nha và những thể loại nhạc cổ điển khác.
Đàn Classic Guitar có thể sử dụng để đánh các thể loại nhạc khác như Folk, Pop, Latin, và Jazz. Âm nhạc dành cho Guitar cổ điển rất khó, vì vậy móng tay cần phải được gọt giũa theo tiêu chuẩn. Ngoài ra người chơi cũng cần phải nắm chắc về nhạc lý, cũng như các thế bấm ở từng gam.
Acoustic Guitar
Guitar Acoustic là nhạc cụ tuyệt vời cho rất nhiều thể loại nhạc hiện đại như R&B, Pop, Acoustic và đặc biệt là Fingerstyle. Guitar Acoustic sử dụng dây kim loại, có 2 loại là Guitar Acoustic thường và Acoustic khuyết. Dạng thường có dáng giống với Guitar Cổ Điển. Dạng khuyết có 1 phần trống ở phía trên thùng đàn – giúp người chơi dễ dàng trong việc sử dụng các nút bấm ở trên cao.
Ngoài ra Acoustic Guitar còn có nhiều khoang đàn hơn so với đàn Classic Guitar. Hiện nay Acoustic Guitar được sử dụng rất nhiều ở trong đệm hát cũng như các thể loại Fingerstyle.
Electric Guitar – Guitar điện
Electric Guitar là sản phẩm tổng hợp từ gỗ, plastic và kim loại, có chiều dài từ 97cm đến 102cm. Guitar điện có hình dáng giống như Guitar cổ điển. Điểm khác biệt duy nhất là ở phần thân đàn.
Thân đàn Guitar điện đặc và phẳng, do vậy chiếc Guitar điện được khuếch âm bằng các bộ phận cảm ứng từ (có từ 1-3 pick-ups) nối với các cuộn cảm ứng quấn xung quanh các lõi (bobbin) đặt chìm bên trong thân đàn. So với đàn gỗ, dây đàn Electric Guitar có khuynh hướng mỏng và dẻo hơn.
Guitar Bass
Guitar Bass là một biến thể của đàn Guitar điện, với cần đàn dài hơn cùng dây đàn dày hơn. Guitar bass thường có 4 dây, loại đàn Guitar này có thiết kế thân đặc và các dây đàn tạo ra âm thanh nhờ bộ khuếch đại.
Tác dụng của loại đàn Guitar Bass là giữ nhịp cho Band nhạc và được sử dụng trong hầu hết các phong cách âm nhạc hiện đại kể cả nhạc Rock and Roll.
Nguồn gốc và lịch sử phát triển của đàn Guitar
Xuất phát điểm của chiếc đàn Guitar là từ dây cung của những người thợ săn. Chính âm thanh phát ra từ dây cung lúc mũi tên phóng ra đã tạo nên cảm hứng cho người xưa làm ra đàn hạc, đàn lia và đàn luỵt. Gỗ, gân động vật và mai rùa là những chất liệu được sử dụng để làm ra những cây đàn này.
Theo lịch sử ghi nhận được, cây đàn Guitar đầu tiên xuất hiện tại Ai Cập và Babylon cách Công nguyên khoảng 1000 năm về trước. Nó xuất hiện tại Châu Âu vào thế kỷ thứ 8 do đạo quân xâm lược mang tới, phát triển nhất là ở thế kỷ XIV tại Tây Ban Nha. Người ta không xác định rõ thời gian đàn Guitar xuất hiện nhưng trong thế kỷ XII, Guittara Latina và Guitarra Morisca chiếm ngôi vị độc tôn ở xứ sở bò tót.
Đàn Rebec – Loại đàn violon 3 dây thời cổ theo các đạo quân đến Tây Ban Nha cũng trở thành một loại nhạc cụ được sử dụng phổ biến hiện nay. Đến nỗi Giáo hội Tây Ban Nha đã ra lệnh cấm các nhà thờ sử dụng loại nhạc cụ này bởi tính phóng khoáng xô bồ.
Tại Hy Lạp, người ta đã tìm thấy bức tượng đá có hình một phụ nữ ôm đàn. Nhìn kỹ bức tượng, có thể nhận thấy được tư thế ôm đàn của người phụ nữ ấy trùng khớp với tư thế chơi đàn ngày nay.
Vào thế kỷ thứ XV, sự xuất hiện của cây đàn Vihuela đã cho thấy đầy đủ các đặc điểm đặc trưng của Guitar. Cây đàn này được thiết kế với một lỗ thoát âm duy nhất, một cần, các khóa đàn, 4 dây đàn đôi và một dây đơn. Hộp đàn giống hình số 8 và dài hơn so với đàn Guitar ngày nay.
Vào thế kỷ thứ XIX, Đàn Guitar có được sự hoàn chỉnh vượt bậc. Nghệ nhân Antonio de Torres Jurado đã tạo nên một cây đàn Guitar với cấu trúc đơn giản và thanh thoát hơn rất nhiều, các tỷ lệ của đàn có sự cân xứng. Thùng đàn thay vì 4 hoặc 5 thanh đã được thay thế bằng 7 thanh gỗ có hình dẻ quạt, sự phân chia tỷ lệ của chúng khá chuẩn xác mà cho đến thời điểm hiện tại mà không có một ai có thể vượt qua được tỷ lệ này. 65 cm là độ dài dây đàn chuẩn mực.
Sự phát triển tột bậc của cây đàn Guitar là vào thời vua Ludwig XIV. Đâu đâu cũng có thể nghe thấy tiếng đàn Guitar, từ cung đình cho tới các góc chợ, ai ai cũng mê mẩn âm thanh của loại nhạc cụ này. Song vì những suy nghĩ kỳ quái của tầng lớp quý tộc, một thời gian dài Guitar đã không xuất hiện ở trong cung đình.
Những tác phẩm âm nhạc được tạo nên bởi cây đàn Guitar đã giúp gìn giữ, lưu truyền và đưa loại nhạc cụ bộ dây này trở lại đời sống. Bên cạnh sự phát triển dòng nhạc hàn lâm, cây đàn Guitar rẽ nhánh sang dòng nhạc bình dân, đáng kể nhất chính là Flamenco.
Trải qua một thời gian dài cùng với nhiều biến cố lịch sử, đến thế kỷ XX, đàn Guitar 6 dây đã phát triển mạnh mẽ ở trong xã hội. Cùng với sự phát triển của kinh tế, xã hội, đàn Guitar đã rẽ nhánh sang những thể loại âm nhạc mới như Jazz hay Rock và kể từ đó nó đã trở thành một loại nhạc cụ phổ thông được sử dụng khá nhiều trong đời sống âm nhạc. Guitar có thể sử dụng được cho mọi lứa tuổi, chỉ cần có đam mê và niềm yêu thích thì ai cũng có thể làm chủ được nhạc cụ bộ dây này.
Lịch sử phát triển của cây đàn Guitar là cả một quãng thời gian dài mà có lẽ rất hiếm có một nhạc cụ nào hiện nay lại có thời gian phát triển dài đến như vậy. Để có được một chiếc đàn Guitar hoàn chỉnh để sử dụng như hiện tại, nhạc cụ này đã phải trải qua rất nhiều những cải tiến vượt bậc. Và chúng ta không thể không nhắc tới những đóng góp của các nghệ sĩ thời xưa, đã tạo ra, gìn giữ, bảo tồn và đưa đàn Guitar phát triển cho đến bây giờ.
Trải qua hành trình lịch sử lâu đời cùng những biến đổi không ngừng, Guitar đã khẳng định vị trí của mình như một nhạc cụ phổ biến và được yêu thích nhất trên toàn thế giới. Còn bạn, đàn Guitar có phải loại nhạc cụ bạn yêu thích? Hãy bình luận ở dưới bài viết của VietVocal nhé!