Âm nhạc là một trong những món ăn tinh thần không thể nào thiếu với mỗi người. Qua đó, âm nhạc cũng đã tồn tại từ rất lâu, cùng tìm hiểu về lịch sử của âm nhạc cổ điển qua 6 thời kỳ nhé.
Âm nhạc đã đi một chặng đường dài trong hàng nghìn năm qua, và hôm nay VietVocal sẽ chia sẻ với các bạn những dấu mốc lịch sử của âm nhạc qua từng thời kỳ. Từ Gregorian Chants đến các bản Sonata của Mozart, VietVocal sẽ chia sẻ cho bạn lịch sử ngắn gọn về 6 giai đoạn âm nhạc và cách mỗi giai đoạn này đã đóng góp cho âm nhạc ngày nay. 6 Thời kỳ âm nhạc được phân loại là Trung Cổ, Phục Hưng, Baroque, Cổ Điển, Lãng Mạn và Thế kỷ XX/XXI, với mỗi thời kỳ phù hợp với một khung thời gian.
Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu 3 thời kỳ đầu tiên trong bài viết hôm nay nhé.
Mục lục
Âm nhạc thời kỳ Trung cổ (1150 – 1400)
Mặc dù chúng ta có thể giả định rằng âm nhạc đã bắt đầu từ trước năm 1150, nhưng thời kỳ Trung cổ là thời kỳ đầu tiên mà chúng ta có thể chắc chắn về cách âm nhạc được tồn tại trong thời gian này. Hầu hết các bản thảo có ký hiệu từ thời Trung cổ đến từ nhà thờ hoặc những nơi liên quan với nhà thờ, và vì vậy hầu hết các bản thảo đều có chủ đề tôn giáo.
Các nhạc cụ được sử dụng trong thời gian này bao gồm sáo, máy ghi âm và các nhạc cụ dây gảy, như đàn Lute. Các phiên bản ban đầu của Organ và Fiddle cũng đã tồn tại.
Có lẽ thể loại âm nhạc được biết đến nhiều nhất từ thời Trung cổ là Gregorian Chant. Gregorian Chants là đơn âm (một dòng giai điệu duy nhất) và thường được các nhà sư hát.
Mặc dù phong cách đơn âm là chủ yếu trong thời Trung cổ, nhưng điều quan trọng cần lưu ý là các thể loại thanh âm đa âm cũng phát triển trong thời gian này. Đa âm là việc sử dụng nhiều loại giọng độc lập, trái ngược với một dòng giai điệu trong hát đơn âm.
Có thể kết luận rằng sự ra đời của sự hòa hợp đã bắt đầu từ thời Trung cổ. Mặc dù phần lớn âm nhạc được viết trong thời đại này không thuộc về bất kỳ tác giả nào, nhưng John Dunstable, Adam de la Halle, Phillippe de Vitry, Guillaume de Machaut và Francesco Landini đều là những nhà soạn nhạc đáng chú ý trong thời kỳ này.
Xem chi tiết bài viết tại Tổng quan về âm nhạc thời Trung Cổ (1150 – 1400)
Âm nhạc thời kỳ Phục hưng (1400 – 1600)
Thời Phục Hưng đã mang đến cho âm nhạc một màu sắc mới khi có sự hài hòa của các âm sắc và gia tăng mạnh mẽ trong thành phần âm nhạc như hầu hết các nhà soạn nhạc đã được tập trung vào hợp xướng âm nhạc .
Thời kỳ Phục hưng là thời kỳ hoàng kim cho sáng tác hợp xướng, đặc biệt là trong các sáng tác Capella.
Âm nhạc tôn giáo tiếp tục phát triển mạnh mẽ trong suốt thời kỳ Phục Hưng, bao gồm các hình thức mới như thánh ca, thánh vịnh và điệu nhạc. Một số nhà soạn nhạc thánh bắt đầu áp dụng các hình thức thế tục (chẳng hạn như Madrigal) vào cuối thời kỳ này.
Các loại nhạc cụ cũng trở nên nổi bật hơn trong thời kỳ này, với sự ra đời của:
- Các nhạc cụ bằng đồng sớm : kèn trượt , kèn Cornet , kèn không có van, Sackbut
- Nhạc cụ dây thích ứng : Violin, Rebec, Lyre, Lute, Guitar
- Đàn Harpsichord
- Nhạc cụ gõ nhỏ: tam giác, Tambourine, chuông, trống nhỏ
- Nhạc cụ thời kỳ đầu bằng gỗ: ống sậy, kèn túi, sáo ngang, máy ghi âm
Nửa sau của thời kỳ Phục hưng có ảnh hưởng vô cùng lớn, khi các nhà soạn nhạc dần rời xa hệ thống hòa âm theo phương thức và hướng tới việc tổ chức các âm giai lớn và nhỏ.
Cảm giác mạnh mẽ của mỗi tác phẩm có trung tâm âm sắc chắc chắn (hoặc phím) đã trở nên phổ biến trong thời kỳ Phục hưng.
Các nhà soạn nhạc đáng chú ý của thời kỳ Phục hưng có thể kể đến như: William Byrd, John Dowland, Orlando Gibbons, Giovanni Pierluigi da Palestrina, và Thomas Tallis.
Xem chi tiết bài viết tại Tổng quan về âm nhạc thời kỳ Phục Hưng (1400-1600)
Âm nhạc thời kỳ Baroque (1600 – 1750)
Mở rộng ra vào cuối thời kỳ Phục hưng, thời kỳ Baroque chứng kiến sự sáng tạo của việc viết nhạc theo một chìa khóa cụ thể. Tuy nhiên, thời kỳ Baroque thường được biết đến với những tác phẩm phức tạp và hòa âm phức tạp. Tuy nhiên, giai đoạn này đã đặt nền móng cho 300 năm âm nhạc tiếp theo.
Ý tưởng về dàn nhạc hiện đại ra đời, cùng với Opera, Concerto, Sonata và Cantata. Nhạc hợp xướng không còn là vua nữa, khi các nhà soạn nhạc chuyển sang sáng tác các tác phẩm hòa tấu cho nhiều nhóm hòa tấu khác nhau.
Âm nhạc “cổ điển” dần dần bắt đầu xâm nhập vào xã hội, được chơi ngoài trời tại các bữa tiệc tối và các sự kiện đặc biệt, hoặc như một cảnh tượng dưới hình thức Opera.
Nhạc nước của George Frederick Handel là một ví dụ xuất sắc về tác phẩm tiêu biểu của thời kỳ Baroque, được sáng tác cho Vua George và được trình diễn trên sông Thames.
Khi các tác phẩm nhạc cụ trở nên nổi bật hơn, các nhạc cụ riêng lẻ tiến bộ mạnh mẽ. Nhiều nhạc cụ mới xuất hiện, chẳng hạn như Oboe, Bassoon, Cello, Contrabass và Fortepiano (một phiên bản ban đầu của Piano). Họ dây của thời kỳ Phục hưng đã được thay thế bằng những âm thanh mạnh mẽ hơn từ Violin, Viola và Cello.
Việc phát minh ra đàn Harpsichord đã phát triển mạnh mẽ, và tất cả các nhạc cụ bằng gỗ và đồng thau hiện có đều được cập nhật và nâng cao. Thời kỳ Baroque cũng giới thiệu bộ gõ mạnh hơn với các nhạc cụ như Timpani, trống Snare, Tambourine và Castanets.
Các nhà soạn nhạc Baroque ban đầu bao gồm Claudio Monteverdi , Alessandro Scarlatti , Henry Purcell và Jean Baptiste Lully, trong khi các nhà soạn nhạc Baroque sau này bao gồm Johann Sebastian Bach, George Frederick Handel, Georg Philipp Telemann, Jean-Philippe Rameau, Dominico Scarlatti và Antonio Vivaldi. Những nhà soạn nhạc sau này đã đóng góp đáng kể trong quá trình chuyển đổi sang âm nhạc Cổ điển (sẽ được nói rõ ở phần 2).
Xem phần 2 tại Lịch sử của âm nhạc cổ điển qua 6 thời kỳ (phần 2)
Vừa rồi là 3 thời kỳ đầu tiên của lịch sử âm nhạc cổ điển, có thể nói âm nhạc du nhập vào thế giới là rất sớm và tầm ảnh hưởng rất lớn cũng như có vai trò không thể thiếu trong cuộc sống của con người.
Nếu có bất kỳ câu hỏi nào hay đơn giản chỉ là muốn góp ý thêm những kiến thức về thanh nhạc hãy để lại bình luận phía dưới nhé. Rất mong nhận được phản hồi từ bạn!
Các bạn có thể tham khảo khóa học thanh nhạc và đăng ký học thử miễn phí TẠI ĐÂY.
