Trong thế giới đa dạng và đa chiều của văn hóa và xã hội, khái niệm Underground luôn thu hút sự tò mò và quan tâm của nhiều người. Từ việc định nghĩa một lối sống phi chính thống đến việc thể hiện sự sáng tạo đột phá trong nghệ thuật và âm nhạc, Underground đã đóng một vai trò quan trọng trong việc thay đổi cách chúng ta nhìn nhận và tương tác với thế giới xung quanh. Trong bài viết này, hãy cùng VietVocal tìm hiểu định nghĩa Underground là gì cũng như âm nhạc Underground phát triển như thế nào tại Việt Nam nhé!
Mục lục
1. Tìm hiểu khái niệm Underground là gì?
Trong tiếng Anh, Underground có nghĩa là ngầm, bí ẩn. Underground là một thuật ngữ được sử dụng để mô tả các hoạt động, phong cách, văn hóa hoặc nghệ thuật không được chấp nhận hoặc nổi tiếng rộng rãi. Underground thường liên quan đến sự sáng tạo, độc đáo và chống đối.
Underground thường được sử dụng để chỉ những hoạt động, phong trào hoặc sáng tạo nằm ngoài phạm vi của văn hóa chính thống và xã hội thông thường. Đây là nơi mà cá nhân hay nhóm những người có quan điểm, ý tưởng và phong cách riêng biệt có thể tự do biểu đạt mình mà không phụ thuộc vào sự chấp thuận của quần chúng lớn hơn. Thông qua việc đối đầu với những giới hạn và chuẩn mực, “Underground” thường mang trong mình một tinh thần không bị ràng buộc và dũng cảm.
Chúng ta có thể được phân loại Underground theo nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm âm nhạc, nghệ thuật, văn hóa đường phố, thời trang và thậm chí là chính trị. Mỗi lĩnh vực này đều có những đặc điểm riêng, nhưng chung quy lại, chúng đều thể hiện sự tìm kiếm sự khác biệt và cá nhân hóa trong môi trường không giới hạn.
2. Âm nhạc Underground
Nhạc underground là nhạc ngầm hay nhạc dưới đáy ngầm bao gồm các thể loại âm nhạc không chính thống, và thường có những điểm khác biệt với những thể loại âm nhạc đại chúng, quá mới lạ cho thính giả thông thường. Bất kỳ một bài hát nào không được quảng bá một cách công khai thì đều được coi là nhạc underground.
Âm nhạc Underground đóng một vai trò quan trọng trong việc thể hiện sự sáng tạo, khác biệt và thách thức đối với các quy tắc và tiêu chuẩn của âm nhạc chính thống. Thường xuất phát từ những người nghệ sĩ và nhóm nhạc tự do, âm nhạc Underground có thể đa dạng và đa dạng, thể hiện nhiều thể loại âm nhạc khác nhau như punk, hip-hop, electronic dance music (EDM), indie rock và nhiều hơn nữa.
Punk và sự đấu tranh chống lại
Phong trào Punk là một trong những biểu tượng nổi bật của âm nhạc Underground. Phát triển vào những năm 1970, punk không chỉ thể hiện qua âm nhạc mà còn thông qua phong cách thời trang và tư duy thách thức xã hội. Các ban nhạc punk như The Ramones, Sex Pistols và The Clash đã biểu đạt sự không hài lòng đối với tình hình xã hội, chính trị và văn hóa thông qua lời bài hát và tạo nên một tinh thần cách mạng.
Hiphop và cuộc cách mạng âm nhạc
Hiphop là một phong trào âm nhạc Underground nổi lên từ các khu phố vùng Bronx của New York vào cuối những năm 1970. Với các yếu tố như rap, DJing, breakdancing và graffiti, hip-hop không chỉ là một dòng nhạc mà còn là một cuộc cách mạng văn hóa, bày tỏ các vấn đề xã hội như bất bình đẳng, bạo lực và tình hình kinh tế khó khăn.
EDM và sự kết hợp của âm nhạc điện tử
Electronic Dance Music (EDM) là một phần của âm nhạc Underground đã trở thành một xu hướng toàn cầu. EDM kết hợp âm thanh điện tử và nhịp điệu sôi động để tạo ra các bản nhạc thú vị cho các buổi tiệc và sự kiện âm nhạc. Thế hệ người nghe thích EDM thường tìm kiếm sự trải nghiệm âm nhạc tương tác và không gian tự do để thể hiện chính mình.
Chủ yếu, những nghệ sĩ underground thường hoạt động trên Internet, mạng xã hội. Trên đó, họ thoải mái thể hiện quan điểm, cá tính riêng của mình qua các bài hát với nhiều thể loại khác nhau một cách tự do.
Họ thực sự là những người đam mê âm nhạc và khao khát được thực hiện mọi thứ theo mong ước của mình mà không cần phải quan tâm đến bất kỳ yếu tố nào như nhu cầu khán giả, xu hướng thị trường âm nhạc,… Chính điều này đã tạo nên những nét độc đáo và sự đa dạng trong giới âm nhạc Underground.
3. Lịch sử hình thành và phát triển của âm nhạc Underground
Âm nhạc Underground đã trải qua một hành trình đa dạng và phong phú trong quá khứ và đóng góp quan trọng vào việc thay đổi cách mà chúng ta hiểu về âm nhạc và văn hóa. Sau đây là sơ lược về lịch sử hình thành và phát triển âm nhạc Underground:
Khái niệm âm nhạc Underground không có nguồn gốc cụ thể hoặc thời điểm xác định, nhưng nó xuất phát từ sự tìm kiếm sự khác biệt và sự tự do biểu đạt. Các nghệ sĩ và ban nhạc thường tìm cách tránh sự ảnh hưởng của ngành công nghiệp âm nhạc truyền thống và tạo ra những tác phẩm mang tính cá nhân hơn.
Thập kỷ 1960 và 1970 chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của văn hóa Underground, đặc biệt là trong thời kỳ phong trào hippie và những cuộc biểu tình xã hội. Âm nhạc Underground trong giai đoạn này thường đi cùng với phong cách như rock psychedelic và folk-protest, thể hiện sự phản kháng đối với cuộc chiến tranh và bất bình đẳng xã hội.
Những năm 1970 và 1980 chứng kiến sự nở rộ của phong trào punk và hip-hop. Punk đã đưa âm nhạc Underground vào tầm mắt của công chúng với lời bài hát thẳng thắn, không nể nang và với tinh thần phản kháng. Hip-hop, xuất phát từ các khu phố Bronx, New York, đã mang đến một cách tiếp cận hoàn toàn mới về âm nhạc và văn hóa, đặc biệt qua rap và breakdancing.
Với sự phát triển của Internet và công nghệ số, thế kỷ 21 đã mở ra một thế giới mới cho âm nhạc Underground. Người nghệ sĩ có thể dễ dàng chia sẻ tác phẩm của mình trực tiếp với khán giả thông qua các nền tảng trực tuyến. Điều này đã tạo ra một sự đa dạng lớn hơn về phong cách và thể loại âm nhạc Underground, từ các thể loại cổ điển như punk và hip-hop cho đến các thể loại mới mẻ như lo-fi, vaporwave và chillwave.
4. Khám phá giới âm nhạc Underground Việt
Vào thập kỷ 1990, song song với sự lan tỏa của dòng nhạc Hiphop và một số thể loại khác từ phương Tây, âm nhạc Underground bắt đầu chập chững tiến vào thị trường âm nhạc Việt Nam.
Ban đầu, lĩnh vực Underground chưa thể thu hút được sự quan tâm của rất nhiều người do phong cách ngôn từ của nó rất gần gũi với lối diễn đạt hàng ngày, đôi khi tạo nên cảm giác hơi thô và không đạt tới tính nghệ thuật. Cùng với đó, phong cách ăn mặc của các nghệ sĩ Underground cũng quá khác biệt so với văn hóa truyền thống của Việt Nam.
Nhưng khi bước vào thế kỷ XXI, dòng nhạc Underground ngày càng được khán giả tiếp nhận một cách tự nhiên hơn. Chính sự gần gũi và dễ hiểu trong cách diễn đạt đã giúp nó thể hiện những vấn đề thực tế trong cuộc sống hàng ngày, và nhờ đó mà các bản nhạc Underground dễ dàng hơn trong việc tiếp cận và gây ấn tượng mạnh với người nghe.
Nhìn lại hơn một thập kỷ trước, Rap Việt đang phải đối mặt với sự khó khăn trong việc tìm kiếm sự chấp nhận từ khán giả. Thời điểm này, âm nhạc Teen-Pop với những bài hát dễ nghe, dễ tiếp thu đang chiếm ưu thế. Tuy nhiên, khoảng đến năm 2007 – 2008, thế giới Underground Việt bắt đầu xuất hiện trên bản đồ âm nhạc với sự nổi bật của những tên như Young Uno, AT117, Dean D, Lil’ Knight, Lil’ Shady và nhiều người khác. Đây có thể coi là những “người tiên phong” của Underground Việt thời kỳ đầu.
Sau đó, sự xuất hiện của các nghệ sĩ như Suboi, Yanbi, JustaTee, Mr.T, BigDaddy, Karik, Kimmese, Andree, Binz, Rhymastic, Đen Vâu, Da LAB, đã thể hiện rõ đẳng cấp đặc biệt của Underground trong ngành công nghiệp âm nhạc Việt Nam.
Trong những năm gần đây, đỉnh cao của Underground Việt có thể xác định vào khoảng thời gian từ 2018 đến 2019. Sự phát triển của âm nhạc và công nghiệp thu âm đã định hình một bước tiến vượt bậc cho Underground Việt, tạo nên một “làn sóng” mới trong bản sắc âm nhạc của Việt Nam. Không còn chỉ là những bài rap đơn thuần với lời ca khô cằn, hiện nay Underground đã tham gia vào việc sản xuất các bản thu, sáng tác ca khúc, và sản xuất các MV được đầu tư kỹ lưỡng. Họ cũng thường hợp tác với các nghệ sĩ nổi tiếng trong thế giới âm nhạc Mainstream, tạo ra những sản phẩm “collab” ấn tượng.
Các nghệ sĩ Underground ngày càng phát triển và thích nghi với dòng chảy của âm nhạc đương đại. Họ nắm vững xu hướng và nhanh chóng thích nghi với sở thích của người nghe Vpop. Các bảng xếp hạng âm nhạc, một khi là nơi riêng của ca sĩ chính thống, giờ đây đã thấy sự thăng tiến đáng kể của những gương mặt Underground. Những ca khúc như “Thằng điên”, “Đã lỡ yêu em nhiều” (JustaTee), “Tuý âm”, “Vô tình” (Xesi, Masew, Nhatnguyen), “Người âm phủ”, “Ngày chờ tháng nhớ năm thương” (OSAD), “Hongkong 1” (Nguyễn Trọng Tài), “Một nhà”, “Thanh Xuân” (Da LAB), “Mình cưới nhau đi” (Huỳnh James), đã chứng tỏ sức mạnh và tầm ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Underground trong làng nhạc Việt.
Như vậy, chúng ta đã tìm hiểu định nghĩa Underground là gì cũng như khám phá giới âm nhạc Underground Việt. Hãy tiếp tục đồng hành cùng VietVocal trong các bài viết tiếp thú vị tiếp theo nhé! Hẹn gặp lại!
