Khi nói đến piano, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến những cây đàn lớn với âm thanh vang dội trong các phòng hòa nhạc. Tuy nhiên, trong thời đại công nghệ phát triển, piano không chỉ dừng lại ở dạng cơ mà còn có phiên bản điện tử hiện đại. Vậy cấu tạo của đàn piano cơ và piano điện khác nhau như thế nào? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu qua bài viết này để có cái nhìn rõ ràng hơn về hai loại nhạc cụ đặc biệt này.
1. Cấu tạo đàn piano cơ
Một cây đàn piano cơ hoàn chỉnh gồm 10 bộ phận chính: Bộ máy đàn, bảng cộng hưởng, dây đàn, pedal, khuôn đàn, thùng đàn, búa đàn, bàn phím, ngựa đàn, chốt pin, và các bộ phận khác.
1.1 Hộp đàn
Đàn piano cơ có hai dạng chính: dạng nằm và dạng đứng. Mỗi dạng có hình dáng và kích thước khác nhau để phù hợp với không gian và mục đích sử dụng.
1.2 Khung đàn
Khung đàn là tấm gang lớn nằm bên trong thùng đàn, phía trên là soundboard được sơn màu đồng vàng. Khi mở nắp thùng đàn, bạn sẽ thấy các chốt pin điều chỉnh trên khung đàn.
1.3 Bộ máy đàn piano cơ
Bộ máy đàn là bộ phận quan trọng nhất của đàn piano cơ, nằm ngay bên trong thùng đàn. Nó tạo ra âm thanh khi có lực đánh vào phím đàn. Các bộ phận của bộ máy liên kết với phím đàn và tác động lên dây đàn. Bộ phận tác động trực tiếp lên dây đàn là búa đàn, tạo ra âm thanh khác nhau tùy vào lực đánh.
Các bộ phận của bộ máy đàn piano cơ:
– Búa đàn: Bộ phận không thể thiếu, đầu búa làm bằng lông cừu nhiều lớp, kết nối giữa phím đàn và dây đàn, truyền lực từ phím đàn và gõ vào dây đàn để tạo ra âm thanh.
– Dây đàn: Làm bằng thép với cường độ cao, dẻo dai, ít carbon, đường kính khác nhau. Mỗi dây chịu được lực kéo trung bình khoảng 70-80kg, tổng số dây là 220.
– Chốt pin: Giữ dây đàn không bị tuột, quấn đầu mỗi sợi dây vào trục pin bằng thép đặc biệt và đóng vào block để giữ cố định.
– Ngựa đàn: Cầu nối giữa nguồn âm thanh từ dây đàn đến soundboard, với 220 dây đàn tương ứng 440 chân ngựa đàn giúp kết nối chặt chẽ và truyền âm thanh tốt, mang lại cộng hưởng cao.
1.4 Bảng cộng hưởng đàn piano cơ
Bảng cộng hưởng, còn gọi là soundboard, làm từ gỗ vân sam mỏng và cứng cáp, đặt ngay phía sau dây đàn, tăng âm rung động cộng hưởng.
1.5 Bàn phím đàn piano cơ
Đàn piano cơ có 88 phím đàn, gồm các phím trắng và đen làm từ gỗ cao cấp, rất bền theo thời gian. Phím đàn chịu lực đánh của người chơi, truyền tới búa đàn và tác động vào dây đàn để phát ra âm thanh.
1.6 Pedal đàn piano cơ
Có 3 pedal với các chức năng khác nhau để thay đổi âm thanh tinh tế:
– Pedal bên phải: Pedal âm vang.
– Pedal ở giữa: Pedal giảm âm.
– Pedal bên trái: Pedal duy trì.
2. Cấu tạo đàn piano điện
Đàn piano điện, hay còn gọi là đàn piano kỹ thuật số, được cấu tạo từ các bộ phận: Pedal, bàn phím, giao diện điều khiển, vi mạch điện tử.
2.1 Hộp đàn piano điện
Hộp đàn piano điện định hình dáng bên ngoài của đàn, không chỉ là giá đỡ mà còn quyết định tính thẩm mỹ. Đàn piano điện có kiểu dáng và màu sắc đa dạng, cấu trúc gọn nhẹ, linh hoạt di chuyển.
2.2 Bộ máy đàn piano điện
Khác với đàn piano cơ, đàn piano điện không dựa vào rung dây đàn để tạo âm thanh mà sử dụng sóng âm thanh hoặc lấy mẫu từ các nhạc cụ khác. Đàn piano điện sử dụng bộ dao động tạo ra sóng âm điện tử, thay đổi tần số âm thanh để tạo ra nhiều âm thanh khác nhau và mô phỏng nhiều nhạc cụ. Âm thanh được thu từ những cây đàn cơ chất lượng vào hệ thống đàn piano điện và phát qua loa bằng các chip điện tử.
2.3 Bộ phận bàn phím đàn piano điện
Mỗi phím đàn piano điện là một nút play phát nốt nhạc tương ứng qua hệ thống loa. Đàn có tổng 88 phím làm bằng nhựa cao cấp, mô phỏng phím đàn gỗ mun và ngà voi.
2.4 Pedal đàn piano điện
Giống như đàn piano cơ, đàn piano điện có 3 pedal dưới, mỗi pedal có chức năng riêng để duy trì âm vang và làm giai điệu bản nhạc hay hơn.
2.5 Giao diện điều khiển đàn piano điện
Đàn piano điện có các nút chức năng bố trí trên các phím đàn, cùng jack xuất tín hiệu ra loa hoặc headphone, thuận tiện cho việc chơi đàn ban đêm. Đàn piano điện còn kết hợp với các thiết bị điện tử khác để thực hiện bè nhịp, đệm tự động cho giai điệu và thu lại bản trình diễn.
Qua bài viết này, chúng ta đã có cái nhìn chi tiết về cấu tạo của đàn piano cơ và piano điện. Hiểu rõ về cấu tạo của từng loại đàn không chỉ giúp chúng ta lựa chọn nhạc cụ phù hợp mà còn tăng thêm sự trân trọng đối với từng nốt nhạc mà chúng tạo ra. Piano cơ và piano điện đều có chỗ đứng vững chắc trong lòng người yêu nhạc, mỗi loại đàn đóng góp một phần không thể thiếu vào sự phong phú và đa dạng của thế giới âm nhạc.
