Để bắt đầu con đường học thanh nhạc, bạn cần phải biết những thuật ngữ thanh nhạc căn bản nhất. Dưới đây, VietVocal sẽ đưa ra 10 thuật ngữ thường phổ biến nhất.
Thuật ngữ thanh nhạc là một trong những kiến thức cơ bản đầu tiên với những người theo học thanh nhạc. Dưới đây là một số thuận ngữ thanh nhạc phổ biến mà bạn cần biết.
Mục lục
Vocal Registrations
Vocal Registrations là thuật ngữ thanh nhạc được dùng để chỉ hệ thống vocal registers (âm khu hay khoảng âm) trong giọng nói của con người. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng dây thanh âm của con người có thể tạo ra ít nhất 4 rung động (hay âm tần) riêng biệt và từ đó tạo ra 4 âm khu khác nhau. Tuy nhiên không phải ai cũng tạ ra được cả 4 âm khu và âm tần của mỗi người là khác biệt.
Vocal Fry Register
Vocal Fry Register (còn được gọi là pulse register) là quãng âm siêu trầm, đây là âm khu thấp nhất mà một người có thể phát ra. Trong ca hát, vocal thường được tận dụng cho các đoạn nhạc tâm trạng nhằm tăng vocal effects cho bài hát. “Fry” là tiếng lạch cạch trong tiếng Việt, khi một người nói hay hát ở quãng âm này, âm thanh tạo ra có tiếng lạch cạch như vậy.
Model voice/ Chest voice
Model voice/ Chest voice (hay còn được gọi là normal hay natural voice) là giọng ngực dùng để chỉ quãng âm được tạo ra từ sự rung động tự nhiên nhất của 2 dây thanh đới. Nói cách khác, đây là quãng giọng nói chuyện thường ngày của mỗi người.
Để xác định giọng ngực đơn giản bằng cách đặt một tay lên ngực và nói bằng một giọng mạnh mẽ: “Xin chào, rất vui được làm quen.” Bạn sẽ cảm thấy rung động từ lồng ngực của bạn! Bây giờ, hãy chọn thứ gì đó dễ hát ở âm vực giọng nói trầm và thấp đó. Nếu bạn vẫn có thể cảm thấy rung ngực, rất có thể bạn vẫn đang ở giọng ngực!
Bạn hãy thử nghiệm bằng cách hát cao hết mức có thể bằng giọng chính và nhận thấy độ rung trong lồng ngực của bạn giảm đi đáng kể hoặc biến mất hoàn toàn.
Head Voice và Falsetto
Head voice (giọng óc) và Falsetto (giọng giả thanh) là hai thuật ngữ thanh nhạc dễ gây nhầm lẫn không chỉ bởi sự tương đồng trong âm thanh phát ra mà còn do cách định nghĩa khác nhau của mỗi người.
Nhìn chung, cách định nghĩa phổ biến nhất đó là khi âm thanh phát ra thì sẽ mỏng nhẹ và có nhiều hơi (giọng gió) thì được gọi là Falsetto, với âm tần cao hơn một chút so với giọng ngực. Khác với giọng ngực, dây thanh đới chỉ rung động ở phần rìa khi hát giọng giả thanh.
Với âm thanh phát ra ở âm khu cao, nghe vang, sáng, rõ ràng và mạnh mẽ hơn với Falsetto thì được gọi là head voice (giọng óc). Tên gọi này được xuất phát từ việc cộng hưởng giao cảm chủ yếu diễn ra ở phần đầu, điều này có thể được cảm nhận qua sự rung động ở phần nửa trên đầu, đặc biệt là ở hai bên gò má. Ở quãng âm này, dây thanh đới được khép lại và chỉ rung một phần để hát các nốt dấu cao.
Whistle voice
Whistle voice (giọng sáo) là giọng có âm khu cao nhất trong giọng của con người, đứng ngay sau giọng óc (head voice). Khác biệt của âm khu này so với với các âm khu còn lại đến từ việc âm sắc của các nốt nhạc được tạo ra trong quãng âm này nghe tương tự như âm thanh của tiếng huýt sáo.
Giọng sáo tạo ra âm thanh sáng hơn và sắc hơn rất nhiều so với giọng óc. Nó được tạo ra từ cơ chế khép mép dây thanh đới, tạo ra một khoảng không vừa đủ hẹp để âm thanh thoát ra ngoài.
Mixed Voice
Mixed voice (giọng pha) là sản phẩm với sự pha trộn và kết nối cân bằng của giọng óc và giọng ngực. Đây không phải là một âm khu tự nhiên mà là cả quá trình nghiêm túc luyện tập. Mixed voice giúp cho âm thanh phát ra được to hơn nghe như tiếng la hét nhưng vẫn giàu cảm xúc đồng thời giúp cho các ca sĩ có thể hát nốt cao hiệu quả hơn mà không cần phải tốn quá nhiều sức.
Resonance
Resonance (Cộng hưởng) trong thanh nhạc là trạng thái mà khi âm thanh phát ra thành một khối vang tròn trịa, tự nhiên, không bị tối hay sáng quá so với màu giọng tự nhiên.
Cộng hưởng trong giọng hát có mối quan hệ mật thiết đến khối lượng không khí có thể dự trữ và vận dụng được ở phổi. Sự tăng giảm của cộng hưởng âm thanh sẽ ảnh hưởng đến mật độ lực của giọng nói/giọng hát” – The Medical Company (Dr Patrick Tunney & Dr Sanjay Hettige).
Resonance là một trạng thái âm thanh, không phải là một kỹ thuật.
Support
Support trong thanh nhạc giúp các ca sĩ sử dụng các phần cơ bắp khác của cơ thể, kết hợp với phổi và dây thanh quản để tạo ra âm thanh mọng muốn, tránh tổn thương đến giọng hát. Resonance không thể xảy ra nếu bạn chưa support đúng cách, nhưng các ca sĩ hoàn toàn có thể sử dụng kỹ thuật support mà không có cộng hưởng.
Strain
Strain trong thanh nhạc trái nghĩa với relax, chỉ việc ca sĩ với kỹ thuật thanh nhạc không phù hợp dẫn đến tạo ra âm thanh rất căng thẳng, thiếu kiểm soát và làm tổn thương giọng hát.
Vibrato
Vibrato trong thanh nhạc là kỹ thuật ngân rung trong giọng hát.
Belting
Belting chỉ cách hát với âm thanh được nén bởi chest voice (giọng ngực) giúp kéo giọng đi từ quãng thấp lên đến quãng cao hơn bình thường thay vì chuyển thành giọng gió.
Agility
Sự linh hoạt của giọng hát, ca sĩ có agility tốt có thể chạy note rất nhanh với độ tách note và sự chính xác về cao độ của note cao nhưng vẫn có thể đảm bảo độ mượt mà khi chuyển.
Tham khảo thêm khóa học thanh nhạc để luyện tập cải thiện giọng hát của bạn: 21 ngày luyện hát cùng Mỹ Linh
Vừa rồi, VietVocal đã chia sẻ với các bạn 10 thuật ngữ thanh nhạc cơ bản nhất cho người mới bắt đầu. Nếu có bất kỳ câu hỏi hay đơn giản là muốn góp ý thêm về các kiến thức thanh nhạc hãy để lại bình luận bên dưới. Nếu bạn thấy hữu ích, hãy nhấn nút share để có thể lan tỏa những kiến thức thanh nhạc đến với mọi người nhé.
