Trong thế giới âm nhạc hiện đại, rap là một thể loại được yêu thích và được biết đến rộng rãi. Được phát triển từ các thể loại như funk, soul và jazz, rap đã trở thành một phong cách âm nhạc độc lập với những đặc trưng riêng. Thuật ngữ trong rap cũng là một phần không thể thiếu của thể loại này, đó là những cụm từ, thuật ngữ được sử dụng phổ biến trong bài hát rap. Việc hiểu và sử dụng chính xác thuật ngữ trong thế giới rap là rất quan trọng đối với các nghệ sĩ và những người yêu thích thể loại này. Bài viết này sẽ giới thiệu về các thuật ngữ và cụm từ thường được sử dụng trong rap.
Mục lục
Các thuật ngữ trong Rap thường gặp
Sau đây là một số thuật ngữ trong Rap thường gặp mà bạn cần hiểu rõ khi tìm hiểu về thể loại nhạc này:
Flow
Flow là một trong những thuật ngữ quan trọng nhất trong rap. Nó được sử dụng để mô tả cách mà một rapper thể hiện sáng tác của mình bằng cách biến những lyrics trở thành một “giai điệu” riêng biệt. Flow có thể được mô tả như một loại kỹ năng đặc biệt của rapper, cho phép họ sử dụng các kĩ thuật về việc nhả chữ, nhấn nhá và flow nhịp sao cho đoạn rap đi theo một nhịp điệu nhất định, liền mạch và mượt mà.
Trong rap, flow được phân loại thành nhiều loại khác nhau tùy thuộc vào cách sử dụng những kĩ thuật âm nhạc khác nhau. Một số loại flow phổ biến bao gồm:
- Chopping: Các từ được phân chia thành những phần nhỏ và được phát âm nhanh chóng, thường theo một nhịp điệu cố định.
- Singing: Rapper sử dụng giọng hát để tạo ra flow trong bài hát.
- Monotone: Rapper sử dụng một giọng nói đơn điệu và nhàm chán để tạo ra flow.
- Rhythmic: Rapper sử dụng nhịp điệu để tạo ra flow trong bài hát.
Fast flow
Fastflow là một thuật ngữ thường được sử dụng trong thế giới của rap. Nó được dùng để chỉ sự thể hiện của một rapper với tốc độ nhanh, hoặc rất nhanh, trong khi phát âm các từ và câu hát của bài hát. Đây là một kỹ năng đặc biệt yêu cầu người rapper phải có khả năng phát âm rõ ràng, điều chỉnh linh hoạt tốc độ của giọng nói, và nhớ được toàn bộ lời bài hát.
Fastflow thường được sử dụng để thể hiện sự đánh giá cao về kỹ năng của một rapper, đặc biệt là trong các bài rap có tính thử thách cao. Nó cũng là một cách để tạo ra sự thú vị và độc đáo cho bản nhạc của rapper. Với khả năng thể hiện fastflow tốt, một rapper có thể tạo ra sự ấn tượng mạnh với khán giả, tăng cường sự quan tâm đến bản nhạc của mình và thu hút được nhiều lượt nghe.
Skill lyric
Trong rap, lyric đóng một vai trò quan trọng để truyền tải nội dung, thông điệp và cảm xúc của ca sĩ đến với khán giả. Vì vậy, kỹ năng viết lời của một rapper là rất quan trọng và được gọi là “skill lyric”.
Các rapper có kỹ năng lyric tốt sẽ tập trung vào việc xây dựng một câu chuyện, một hình ảnh hoặc một thông điệp bằng cách sử dụng các từ và cụm từ khác nhau để tạo nên một bản nhạc rap thú vị và sâu sắc.
Ngoài ra, kỹ năng lyric của một rapper cũng được đo đếm bằng các yếu tố như độ dài câu, sự đa dạng trong lựa chọn từ ngữ và độ phức tạp của cú pháp. Một bản rap có skill lyric tốt sẽ thu hút sự chú ý của người nghe và được coi là một tác phẩm nghệ thuật đích thực.
Metaphor
Metaphor (Ẩn dụ) là một kỹ thuật ngôn ngữ được sử dụng trong rap để tạo ra hình ảnh hay truyền tải ý nghĩa một cách tinh vi và sâu sắc. Đây là một trong những yếu tố quan trọng giúp Rapper tạo nên phong cách riêng của mình.
Metaphor được sử dụng trong rap thông qua việc so sánh hai đối tượng không liên quan nhau, từ đó tạo ra một hình ảnh mạnh mẽ và gợi cảm xúc cho người nghe. Metaphor cũng được sử dụng để tạo ra những câu lời đầy hài hước hoặc sáng tạo.
Ví dụ:
“… Anh làm rất nhiều thứ, để đồng tiền trong ví chật
Người ta không quý con ong mà người ta chỉ quý mật …”
~ Trích “Hai triệu năm” – Đen Vâu ~
Metaphor không chỉ là một kỹ thuật ngôn ngữ, mà còn là một phần không thể thiếu của văn hóa rap. Với sự sáng tạo và tinh thần tự do của rap, Rapper có thể sử dụng ẩn dụ một cách tự do để thể hiện phong cách và ý tưởng của mình.
Multi Rhymes – Vần đa âm
Đây là hình thức khi Rapper sử dụng những từ ngữ đơn hoặc đôi cùng vần. Ví dụ, vần đơn như thương – vương, yêu – kiêu, tay – bay, … vần đôi: yêu thương – tơ vương, tương lai – sương mai,… Việc gieo vần trong lyric mang đến cảm giác liền mạch, liên kết giữa những câu rap khiến người nghe không bị nhàm chán, tụt mood.
“… Long lanh lấp lánh kiêu sa
Long bào châu báu thêu hoa
Xưng hùng xưng bá ngai vàng chói lóa
Nơi trần gian chốn xa hoa …”
~ Trích “Phiêu lưu ký” – Dế Choắt ~
Bar
Trong rap, bar thường được sử dụng để đo đếm độ dài của một câu hoặc một đoạn lời. Một câu trong rap thường bao gồm nhiều bar, và độ dài của câu sẽ phụ thuộc vào số lượng bar mà nó chứa. Ví dụ, một câu rap có thể bao gồm 4 hoặc 8 bar.
Ngoài việc đo đếm độ dài của câu lời, bar còn được sử dụng để đánh giá kỹ năng của một rapper. Một rapper tài năng sẽ có khả năng chơi đùa với việc đo đếm và sử dụng bar để tạo ra các phong cách khác nhau trong phong cách rap của mình. Nó cũng là một phần quan trọng của việc viết rap, vì nó giúp người viết lời có thể phân chia các ý tưởng và sắp xếp chúng thành một bài hát hoàn chỉnh.
Wordplay
Hay còn được gọi là kỹ thuật chơi chữ trong Rap. Thường các rapper sẽ sử dụng từ ngữ đồng âm để có thể bày tỏ nội dung của một vấn đề khác. Tuy nhiên không phải bất cứ Rapper nào cũng có thể chơi chữ một cách khéo léo để không khiến cho người nghe bị “xoắn não”.
“… Ơ hay đang vui mà nhỉ
Nàng muốn đi chơi mà nhỉ
Không có áo mưa nên đành thôi lại phải về nhà nghỉ …”
~ Trích “Tình hình thời tiết” – Tlinh x AK49 x Hà Quốc Hoàng ~
Offbeat
Offbeat là một thuật ngữ âm nhạc được sử dụng rộng rãi trong rap, đặc biệt là trong việc miêu tả về kỹ thuật thể hiện của các rapper. Offbeat được sử dụng để chỉ phần nhịp điệu trong bản nhạc mà người hát hoặc rapper không đánh đúng nhịp hoặc lệch khỏi nhịp. Điều này tạo ra một hiệu ứng âm nhạc độc đáo, có thể tăng tính sáng tạo và sức hút của bản nhạc.
Trong rap, offbeat thường được sử dụng bởi các rapper để tạo ra phong cách biểu diễn riêng và khác biệt so với những rapper khác. Offbeat thường được sử dụng trong các bài rap nhanh hoặc nhạc rap phức tạp để tạo ra một nhịp điệu độc đáo, gây ấn tượng và khó quên.
Tuy nhiên, việc sử dụng offbeat trong rap cũng đòi hỏi các rapper phải có kỹ năng và kinh nghiệm thực hiện tốt, bởi vì sự lệch khỏi nhịp có thể gây ra sự mất định hướng và làm mất tính thẩm mỹ của bản nhạc.
Freestyle
Freestyle là một thuật ngữ được sử dụng trong nghệ thuật rap, đặc biệt là khi rapper biểu diễn trực tiếp trên sân khấu hoặc trong một buổi ghi âm. Thuật ngữ này thường được sử dụng để chỉ các bài rap được thể hiện không theo bất kỳ kịch bản hay lời bài hát đã được chuẩn bị trước nào, mà là những lời được rapper sáng tạo và trình bày ngay lập tức, theo cảm xúc và tưởng tượng của mình.
Trong freestyle, rapper sẽ đưa ra các cụm từ, câu chữ hoặc những đoạn rap ngắn một cách tự nhiên và sáng tạo, mà không cần phải chuẩn bị trước hay tuân theo bất kỳ kịch bản nào. Thuật ngữ “freestyle” được lấy từ tiếng Anh, có nghĩa là “tự do biểu diễn” hoặc “tự do sáng tạo”.
Một phần quan trọng của freestyle là kỹ năng “off the top”, tức là việc sáng tạo những lời rap ngay lập tức, không cần phải chuẩn bị hay suy nghĩ trước. Điều này yêu cầu các rapper phải có khả năng phản xạ nhanh, có vốn từ vựng phong phú và kiến thức chuyên môn đầy đủ để tạo ra những lời rap hợp lý và thú vị.
Freestyle là một phần không thể thiếu trong các trận rap battle, khi các rapper cạnh tranh với nhau để thể hiện kỹ năng của mình trên sân khấu. Ngoài ra, freestyle cũng được sử dụng trong các chương trình truyền hình, các buổi biểu diễn trực tiếp hoặc trong các video clip trên mạng xã hội. Freestyle là một phần quan trọng trong văn hóa rap, giúp các rapper thể hiện sự sáng tạo và khả năng nghệ thuật của mình.
Punchline
Punchline là một thuật ngữ quan trọng trong rap, được sử dụng để chỉ đến câu nói đặc biệt có sức tấn công cao nhằm hạ gục đối thủ hoặc khiến người nghe phải bật cười, phản ứng mạnh. Thông thường, punchline được sử dụng ở cuối mỗi câu trong bài rap như một phần của kỹ thuật viết lời, có thể chứa những ẩn dụ, từ nghĩa đa diện hoặc cảm xúc mạnh.
Một punchline được xem là tốt nếu nó có thể khiến người nghe phải suy nghĩ và nhận ra sự thông minh, khéo léo trong cách sử dụng từ ngữ và cách ghép âm thanh, tạo ra một ấn tượng mạnh mẽ.
Để tạo ra một punchline hiệu quả, rapper cần phải có khả năng sáng tạo và kiến thức văn hóa đa dạng, có thể sử dụng các thể loại từ ngữ khác nhau và các phép tu từ để tạo ra một câu nói đặc biệt, gây ấn tượng và nhớ đời. Punchline cũng thường được sử dụng trong các cuộc battle rap, nơi các rapper cạnh tranh với nhau trong việc sử dụng từ ngữ và kỹ thuật để hạ gục đối thủ.
Hook
Trong rap, hook là thuật ngữ chỉ đoạn nhạc nền bắt tai, bắt người nghe và lặp đi lặp lại nhiều lần trong một bài hát. Đây là phần của bài hát được tạo ra để thu hút người nghe và giữ cho họ ở lại đến hết bài.
Một hook thường bao gồm một câu chữ hoặc một đoạn nhỏ được hát lại nhiều lần. Nó thường được sử dụng ở đầu và cuối của bài hát, và cũng có thể được sử dụng trong các câu chuyện của rapper để giữ cho người nghe quan tâm và tập trung.
Hook thường được coi là yếu tố quan trọng nhất của một bài hát rap. Nó có thể giúp bài hát trở nên đáng nhớ và dễ dàng nhớ, và cũng có thể làm nổi bật một nghệ sĩ rap. Nhiều bài hát rap nổi tiếng đều có những hook đặc trưng và được nhận diện ngay từ những giây đầu tiên của bài hát.
Một số rapper có thể sử dụng hook để thể hiện cảm xúc hoặc chủ đề chính của bài hát. Ngoài ra, hook cũng có thể được sử dụng để kết nối giữa các đoạn rap khác nhau hoặc giữa các rapper khác nhau trong một bài hát.
Trong sản xuất âm nhạc, hook thường được sản xuất sẵn và được sử dụng như một mẫu âm nhạc để xây dựng các phần khác của bài hát. Một số producer còn dùng hook để thu hút nghệ sĩ khác để hợp tác trong một bài hát mới.
Một số thuật ngữ trong Rap thường gặp khác
- Ad-libs: Âm thanh, từ, câu nói hoặc cụm từ được thêm vào để bổ sung cho lời rap chính.
- Dizz/Diss: Lời rap chống đối, chỉ trích hoặc xúc phạm đối thủ.
- Sampling: Sử dụng lại một đoạn âm thanh, giai điệu từ một bài hát khác để tạo ra một bản nhạc mới.
- Beatbox: Tạo ra nhạc bằng cách sử dụng âm thanh từ miệng và họng.
- Mic drop: Hành động tung micro ra khỏi tay sau khi kết thúc một phần trình diễn để biểu thị sự tự tin và sự thành công của mình.
- Cypher: Một nhóm các rapper họp lại để thể hiện kỹ năng của mình bằng các freestyle và các cuộc trao đổi rap.
- Remix: Một phiên bản mới của một bản nhạc gốc, thường bao gồm sự thay đổi và cập nhật nhạc nền và lời bài hát.
- Ghostwriting: Việc một người viết lời bài hát cho một rapper mà không được công nhận công khai.
- Beef/ Rap Battle: Rap Battle hay còn được gọi là beef là một hoạt động thường được thực hiện trong cộng đồng rap, trong đó hai hoặc nhiều rapper thi đấu với nhau bằng cách trình diễn các bản rap với mục đích thể hiện tài năng và khả năng của mình.
- Ft /Feat./ Featuring: Hợp tác cùng hát chung.
- Rep/ Reply: Trả lời bài Dizz/Diss của đối thủ.
- Underground/ Hip Hop đường phố: Ý chỉ cộng đồng các Rappers đường phố không nổi tiếng, không lên truyền hình hay quảng cáo nhiều. Rapper Underground rất kén người nghe. Họ rap đủ thể loại như Ganz/Diss, Love, Life, …
- Overground/ Mainstream: Cộng đồng các Rappers tham gia vào Showbiz và nổi tiếng. Đa phần họ chỉ rap love và quảng cáo, truyền thông.
- Midside: Cộng đồng Underground khu vực miền Trung.
- Eastside: Cộng đồng Underground khu vực phía Đông.
- Westside: Cộng đồng Underground khu vực phía Tây.
- Southside:Cộng đồng Underground khu vực phía Nam.
- Northside: Cộng đồng Underground khu vực phía Bắc.
- G: Từ viết tắt của những chữ “Girl, Guy, Gangsta, God”.
- Toy: Ý chỉ những thành viên vớ vẩn hoặc yếu kém trong Hip Hop nhưng không phải vì mới tập, và không phải được gọi mà là bị gọi.
- Rookie: Ý chỉ những thành viên mới tham gia vào thị trường nhạc Rap. Các Rookie vẫn còn có khả năng để phát triển được.
- Homie: Viết tắt của Homeboy, có nghĩa là đồng đội, bạn bè cực thân cận, có thể thân tới mức sẵn sàng hy sinh vì nhau.
- Crew: Tên gọi khác của team, đội.
- Bboy: Nam nhảy Breakdance.
- Bgirl: Nữ nhảy Breakdance.
- Popper: Là từ gọi chung cho những người nhảy popping. Là một thể loại vũ điệu đường phố dựa trên kỹ thuật làm co và thả lỏng thật nhanh để tạo những cú “giật” ở trên cơ thể.
- MC – Master of Ceremonies: Trong thời kỳ khai sinh của Hip Hop, MC thường là người giới thiệu và khuấy động không khí trong những Block Parties. Sau đó, những người này phát triển trở thành các Rapper.
Như vậy, qua bài viết về “Thuật ngữ trong rap”, chúng ta đã được tìm hiểu về các thuật ngữ phổ biến nhất trong thế giới của rap như flow, fast flow, skill lyric và metaphor,… Rap không chỉ là một thể loại âm nhạc mà còn là một nền văn hóa và một phong cách sống. Những thuật ngữ trong rap đã đóng góp rất nhiều vào sự phát triển của thể loại này, tạo ra những sáng tác độc đáo và phong phú.
Với sự phổ biến của rap hiện nay, việc tìm hiểu về các thuật ngữ này không chỉ giúp chúng ta hiểu thêm về thế giới âm nhạc mà còn là cách để tôn vinh nghệ thuật và tinh thần của những người sáng tạo ra những bản rap đầy cảm xúc và ý nghĩa.
