Phân loại giọng hát là công việc cần thiết và quan trọng, vì nếu ta làm tốt việc này, ta đã có một phương pháp rèn luyện phù hợp giúp cho giọng hát cải thiện. Sau đây là các thể loại giọng hát nam.
Xác định các thể loại giọng là công việc đầu tiên phải làm khi bắt đầu học hát. Người ca sĩ phải tìm hiểu giọng hát của mình cũng như người nhạc công phải tìm hiểu tính năng của của nhạc khí mà mình sử dụng, hoặc như người chiến sĩ phải hiểu rõ khả năng vũ khí mà mình có trong tay.
Trong phần trước, Vietvocal đã giới thiệu với các bạn về các thể loại giọng nữ và hôm nay, hãy tiếp tục tìm hiểu thêm về những thể loại giọng nam khác nhau nhé!
Tương tự như với giọng nữ, âm vực giọng nam cũng được chia ra làm bốn nhóm, dựa vào yếu tố độ nặng và âm vực của giọng bao gồm Nam trầm (bass), Nam trung (baritone), Nam cao (tenor), và Phản nam cao (countertenor). Đừng quên rằng, tessitura là yếu tố rất quan trọng để nhận biết loại giọng hát của bạn, vì vậy nếu bạn nào chưa rõ thì hãy xem lại bài viết trước tại đây nha: CÁC LOẠI GIỌNG HÁT NỮ TRONG ÂM NHẠC
1. Nam trầm (bass)
Nam trầm (bass) là loại giọng nam với âm vực thấp nhất trong tất cả các loại giọng cả nam và nữ. Tương tự với giọng nữ trầm (contralo/Alto) giọng nam trầm cũng nặng, tối và dày nhất so với các loại giọng nam với khoảng tessitura ở E2 – E4. Giọng nam trầm khá hiếm và chủ yếu ở các nước phương Tây hơn là ở phương Đông.
Thông thường có một số loại giọng nam basso sau đây:
- Basso profondo (nam trầm đại): Giọng trầm ấm nhất có âm sắc trang trọng, âm vực xuống đến C hoặc thấp hơn.
- Basso cantante (nam trầm trữ tình): Loại giọng phổ biến trong hát thính phòng.
- Basso leggiero (nam trầm nhẹ/nam trầm hài hước): Giọng nam trần nhưng vẫn có thể hét đến E và hát giọng bass baritone.
- Bass baritone (nam trung trầm): Loại giọng nam vừa có âm sắc kết hợp giữa nam trầm và nam trung.
Giọng nam trầm nhất Việt Nam phải kể đến đó là anh Quốc Hưng. Anh có giọng hát được xếp vào loại nam trầm đại (basso profondo)- trầm nhất trong các giọng nam trầm – từng đoạt giải Nhất cuộc thi Hát thính phòng Nhạc kịch toàn quốc lần II năm 2000, cúp Vàng Liên hoan Âm nhạc Quốc tế Mùa Xuân Bình Nhưỡng (Triều Tiên) 2004. Hiện anh là phó khoa Thanh nhạc, Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam.
2. Nam trung (baritone)
Nam trung – baritone là loại giọng khá phổ biến với khoảng tessitura ở A2 – A4. Giọng nam trung chủ yếu là hát bằng giọng ngực (chest voice) và ít khi khai thác giọng óc (head voice). Với đặc trưng âm thanh sáng và cao hơn so với nam trầm nhưng cũng đủ nặng, ấm, trầm và dày. Các ca sĩ có giọng nam trung thường rất cuốn hút người nghe với những ca khúc trữ tình.
Một số ca sĩ sở hữu loại giọng nam trung ở Việt Nam bao gồm Đan Trường, Lam Trường, Hà Anh Tuấn, Tuấn Ngọc, Trần Thái Hòa, Quang Dũng…
3. Nam cao (tenor)
Nam cao cũng là loại giọng phổ biến với khoảng tessitura ở C3 – C5. Các ca sĩ có giọng nam cao rất phô biến trong dòng nhạc Pop hiện đại với khả năng chạm đến những nốt rất cao trong âm vực. Giọng nam cao thường khá nhẹ và sáng vì vậy một số tenors có thể bị nhầm thành giọng nữ khi xử lý những ca khúc có nhiều cao trào.
Nam cao cũng được phân loại thành nhiều loại giọng nam cao khác nhau như:
- Heldentenor (nam cao siêu kịch tính): Giọng hát dày khỏe và âm sắc giống giọng baritone, có thể lên đến C.
- Dramatic tenor (nam cao kịch tính): Giọng dày, khỏe, có thể lên đến C2.
- Lirico spinto tenor (nam cao trữ tình có thể chuyển sang kịch tính ở đoạn cao trào).
- Lirico tenor (nam cao trữ tình): Chất giọng nam đẹp, sáng, bay bổng.
- Leggiero tenor (nam cao nhẹ): Loại giọng nam nhẹ, làn hơi mảnh, có khả năng hát lên đến D2, thậm chí F2.
Điển hình cho loại giọng nam này có các nghệ sĩ như Michael Jackson, George Harrison, Stevie Wonder, Justin Timberlake, Adam Levine, Ed Sheeran, Shane Filan, Ryan Tedder…
4. Phản nam cao (countertenor)
Countertenor là loại giọng rất hiếm, và thường được trọng dụng trong các vở nhạc kịch thính phòng với khoảng tessitura ở E3 – E5. Chất giọng phản nam cao cho phép các ca sĩ nam thực hiện rất tốt giọng giả thanh (falsetto). Với kỹ thuật cao, phản nam cao có thể chạm đến những nốt tương ứng với giọng nữ cao (soprano), tuy nhiên âm sắc của phản nam cao sẽ có phần đanh hơn so với giọng nữ.
Nhắc đến giọng nam lạ này có các ca sĩ tiêu biểu như Chris Colfer, David Daniels…
Thực tế, một số người vẫn còn nhầm lẫn không biết giọng hát mình thuộc loại giọng như thế nào nên cứ ngỡ hát cao sẽ hay. Chỉ cần xác định đúng loại giọng của bản thân sẽ giúp bạn chọn được quãng giọng phù hợp và dễ chịu khi hát hay khi nghe để truyền tải ca khúc hoàn hảo nhất.
Để hiểu rõ hơn hãy xem các thí dụ về các loại giọng nam trong video dưới đây nhé: